Kurban Bayramı’nı henüz geçtiğimiz günlerde patlak veren Şarbon Hastalığı ve beslenmesi hakkında akılda kalan sorulara cevaplar. Şarbon Hastalığı ve Beslenme
Şarbon hastalığı, çeşitli hayvanlarda görülebilen (koyun, sığır vb) bulaşıcı bir hastalıktır. Deri ya da mukoza yoluyla insanlara da bulaşan şarbon, bulaşın olduğu bölgede koyu renkli tehlikeli bir çıban oluşturur. Halk arasında Deri Şarbonu’na Kara Çıban‘da denir.
İnsanlara sığır, koyun, keçi, deve gibi ot yiyen hayvanlardan bulaşan bir enfeksiyondur. Toprakta bulunan çok güçlü ve dayanıklı olan Bacillus antracis bakterisinden ot ile beslenen hayvanlara geçen enfeksiyon rutin kullanılan dezenfektanlara dirençlidir. Toprakta yıllarca kalabilen şarbonun bulunduğu bölgelerdeki hayvanlara şarbon aşısı uygulanır. Şarbon aşısı insanlarda kullanılmaz ancak yüksek risk grubundaki kişilere yapılabilir.
İnsanlarda 3 tip şarbon hastalığı görülür:
- Sindirim Sistemi Şarbonu: Halsizlik, iştahsızlık, ateş ve kanlı ishal görülebilir.
- Solunum Sistemi Şarbonu: Solunum yolu rahatsızlıkları olan öksürük, nefes darlığı görülebilir.
- Deri Şarbonu: Ellerde ve kollarda ödem, ağrı ve çıban yarası görülebilir.
Hızlı Konu Başlıkları
Sindirim Sistemi Şarbonu
Sindirim Sistemi Şarbonu, şarbonlu hayvan etinin tüketilmesiyle ortaya çıkan bir türdür. Etlerin iyi pişmemiş olması veya çiğ tüketilmesinden kaynaklanır. Bulantı, kusma, iştahsızlık, ateş gibi başlıca etkileri olur. Sindirim sisteminde karın ağrısı ve kanamalara yol açar. En çok öldüren şarbon tipi de sindirim sistemi şarbonudur. Çünkü kan kusma ve kanlı dışkı görülebilir.
Hastalığın pek çok bulaş yolu bulunmaktadır. Şarbonlu hayvan etinin tüketilmesine bağlı görülebileceği gibi şarbonlu hayvanlar ile doğrudan deri teması veya dolaylı olarak teması ile de bulaşabilir. Hayvan derileri, yünleri (kılları) ile hastalıklı hayvan ithali veya bu etten yapılmış hayvansal ürünler aracılığıyla da bulaşabilir.
Akciğer Şarbonu’nda antibiyotik tedavisi, Deri Şarbonu’nda deriye pansuman uygulanır. Sindirim Sistemi Şarbonu’nda ise şarbonlu hayvanın kendisi, eti, sütü, peyniri ile kesinlikle etkileşime geçilmemeli, temas edilmemelidir. Teşhis ve tedavisi için hekime başvurulmalıdır.
Şarbon ve Beslenme Uyarıları
Tüketeceğiniz Etin İyi Piştiğinden Emin Olun!
Hastalıklı etin barındırdığı Bacillus anthracis sporları çok dayanıklı olmalarına rağmen 120 derecelik ısıda yok olmakta. 60-70 derede ise 10 dakikada ölmektedir.
Dışarıda Tükettiğiniz Et ve Et Ürünlerini Sorgulayın!
Tüketeceğiniz etin nereden geldiği, kalite ve kesim belgelerini sorgulayabileceğiniz gibi iyi pişmemiş veya çiğ etten de uzak durmaya çalışın.
Peynir, Süt, Ayran, Milkshake ve Dondurmaya Dikkat!
Özellikle yaz aylarında tüketimi artan dondurma, milkshake ve ayran tüketiminde seçici olun. Sütün kaynatılması tehlikeyi oldukça önemli miktarda azaltacaktır. Deri yoluyla bulaşabileceğini göz önünde tutarak özellikle deriye basılı peynir türlerini tüketirken de dikkat etmek gerek. Alacağınız yerden peynirin üretim belgesini sorgulatabilirsiniz.
Kasaptan Alınan Etlerde Tehlike Daha Az!
Kasap ve şarküterideki ürünler Tarım ve Orman Bakanlığının onay belgesine sahip işletmelerde veteriner hekimlerinin gözetimi altında kesilmiş hayvanlardan oluşuyor. Kulak küpelerinden ise onay veren veteriner hekimin isim ve sicil numarasına kadar görebilirsiniz. Tabi ki et üzerindeki damga da satın alma kriterlerinizden biri olmalı.
Tüm bu bilgi ve uyarılar ışığında doğru tercihler yaparak hastalığın bulaşma olasılığına karşı oldukça önemli bir başarı kazanmış olacaksınız. Sağlıklı ve dengeli bir beslemenin olmazsa olmazı hayvansal gıdalardan uzaklaşmak doğru olmaz. Yine de etkilenenler bir müddet tüketmek istemeyenler olacaktır. Peki nereye kadar? Belki bu fırsatla veganlığı seçersiniz kim bilir…