Vücut Kitle İndeksi’nden (BMI) daha doğru sonuca ulaştırdığı söylenen Göreceli Yağ Kitle İndeksi (RFM) nedir, gelin birlikte inceleyelim…
Sağlıklı beslenme, diyet veya spor konularına biraz meraklıysanız Beden Kütle İndeksi (BKİ) veya Vücut Kitle İndeksi’ni (VKİ) bir yerlerden mutlaka duymuşsunuzdur. Vücut kitle indeksi (Body mass index) veya VKİ (BMI) bir kişinin aşırı kilolu olup olmadığını ucuz ve pratik bir yöntemle öğrenilmesini sağladığı için sıkça kullanılan bir yöntemdir.
Hızlı Konu Başlıkları
Vücut Kitle İndeksi (VKİ) Nedir?
Ucuz ve pratik olması açısından sıkça kullanılan ve popüler bir formüldür. Vücut ağırlığının, boy uzunluğunun karesine bölünmesi yöntemi ile hesaplanır. Bunun için bir metre ve baskül gereklidir.
VKİ (BMI)= Vücut Ağırlığı (kg) / Vücut Uzunluğunun (cm) Karesi
Çıkan sonuca göre kişinin Zayıf, Normal Kilolu, Fazla Kilolu, I. Derece Obez, II. Derece Obez veya III. Derece Morbid Obez olduğu saptanır. Normal, sağlıklı bir kişinin VKİ sonucu 18,5 ile 25 arasında olmalıdır.
18.5 kg/m2’nin altında ise | Zayıf |
18.5-24.9 kg/m2 arasında ise | Normal Kilolu |
25-29.9 kg/m2 arasında ise | Fazla Kilolu |
30-34.9 kg/m2 arasında ise | I. Derece Obez |
35-39.9 kg/m2 arasında ise | II. Derece Obez |
40 kg/m2 üzerinde ise | III. Derece Morbid Obez |

Fakat vücut kitle indeksi getirdiği pratiklik yanında doğruluğu zaman zaman eleştirilere maruz kalmıştır. Bu eleştirilerin başında;
- Cinsiyet farklılıklarının hesaba katılmaması,
- Kas kütlesini her zaman doğru yansıtmaması,
- Çocuk ve yaşlılarda doğru sonuçlar vermemesi gelir…
VKİ yıllar boyunca toplumların gözlemlenmesi ve obezite ile savaşmada oldukça pratik ve kaba bir yardımcı olsa da uzmanları daha doğru sonuç almak için farklı yöntemlere ve araçlara yöneltmiştir. Göreceli Yağ Kitle İndeksi (RFM) baskülden kurtararak yalnızca mezura ile bel ölçüsünü hesaplamaya dayalı yeni bir formül ile geliyor. Yani artık basküle gerek kalmıyor…

Göreceli yağ kitle indeksi ile BMI gibi kilonuzun boyunuza oranına değil, bel çevrenizin boyunuza oranına bakarak vücut yağının sağlıklı bir düzeyde olup olmadığına dair daha iyi bir fikir verdiği söyleniyor.
Göreceli Yağ Kitle İndeksi (RFM) Nedir?
California Cedars-Sinai Tıp Merkezi’nden baş araştırmacı Orison Woolcott Göreceli Yağ Kitle İndeksi (RFM) için, “Gelişmiş ekipman kullanmadan vücut yağ yüzdesini değerlendirmek için daha güvenilir, basit ve ucuz bir yöntem belirlemek istedik. Sonuçlarımız, yeni formülümüzün değerini çok sayıda öznede doğruladı. Göreceli yağ kitle indeksi, BMI dahil olmak üzere tıpta ve bilimde halihazırda kullanılan birçok indekse kıyasla vücut yağının daha iyi bir ölçüsüdür.” diyor.
Göreceli Yağ Kitle İndeksi yani Relative Fat Mass (RFM)’i hesaplamak için ihtiyacınız olan tek şey bir mezura. Boyunuzu ve bel çevrenizi ölçüyorsunuz, daha sonra rakamları aşağıdaki formüle yerleştiriyorsunuz.
Erkekler İçin RFM: 64 – [20 x boy / bel çevresi ]
Kadınlar İçin RFM: 76 – [20 x boy / bel çevresi ]
veya
RFM: 64 − [20 × (boy /bel )] + (12 × cinsiyet)
(Cinsiyet: Erkek için 0, Kadın için 1. Denklemlerde boy ve bel çevresi metre cinsinden ifade edilir.)
Göreceli yağ kitle indeksi hesaplama yöntemi sonuçları doğru görünüyor. Amerika’da 3,456 erişkin hastasının verileri ile yapılan çalışmada RFM sonuçları DXA vücut taraması ile eşleşmiştir. Üstelik bu yöntem için sadece bir mezura kullanmak yeterli.
DXA vücut taraması; kemik, kas ve yağ ölçümünde en yüksek standart olarak görülmektedir.

Bu formülün, kilo kaynaklı sağlık problemleri olan kişilere daha kolay vücut yağ oranı takibi sunacağı umuluyor. Şimdilik RFM’nin doğruluğunun kanıtlanması için daha geniş çaplı araştırmalar gerekli. Sonuçlar beklenildiği gibi çıkarsa, BMI’a veda etme zamanı gelmiş olabilir.
Bu çalışma ile kadın ve erkek yetişkinler arasındaki tüm vücut yağ yüzdesini hesaplamak için klinik ve epidemiyolojik amaçlar için potansiyel bir alternatif araç olarak BMI’dan daha doğru olan basit bir antropometrik lineer denklemi tanımlamayı amaçlayan araştırmacılar, ikinci çalışma olarak klinik faydasını değerlendirmeyi amaçlamaktadır…
Kaynak: Nature Scientific Reports